Bir insanın ileride ne kadar boya sahip olacağı DNA’larında kodlanmıştır. Eğer herhangi bir hastalık, hormonal yetersizlik, dengesiz beslenme gibi sebepler yoksa genetik olarak belirlenen boya ulaşırsınız.

Genlerinizde boyunuz 165 cm olarak belirlenmişse siz ne kadar spor yapsanız veya ne kadar sağlıklı yaşam önerilerini uygulasanız bile boyunuzu 180 cm yapmanız mümkün değildir ama belki 5 – 10 cm daha uzun olmanızı sağlayabilir. Tabii bunun için ergenlik çağını geçmemiş olmanız ve vücudunuzda hastalık veya hormonal yetersizlik bulunmaması gerekir. Eğer boyunuzun kısalığı hastalıktan veya hormon yetersizliğinden kaynaklanıyorsa hastalığın tedavisi veya hormon takviyesi ile normal boya ulaşabilirsiniz.

Boy Uzatan Yiyecekler Var mı?

Çocuğun ileride normal boya ulaşabilmesi için gebelik sırasında annenin dengeli beslenmesi şarttır. Anne özellikle gebeliğin ilk 3 ayında dengeli ve yeterli beslenmezse bebek düşük kiloda doğar. Bu bebekler ilk aylarda enfeksiyonlara karşı daha dirençsizdir ve kolay hastalanırlar. Bu da gelişimlerinin normalin gerisinde kalmalarına neden olur. Çocuğun normal boy ve kiloda doğması için annenin sebze, meyve ve proteinleri dengeli olarak tüketmesi şarttır.

Normal kemik gelişimi için yeterli miktarda protein, A, C, D vitaminleri, fosfor, kalsiyum ve iyot yönünden zengin gıdaların tüketilmesi şarttır. Fakat “ne kadar fazla miktarda vitamin ve mineral alırsam o kadar uzun boylu çocuğum olur” diye düşünmek yanlıştır. Çünkü bu gıdaların eksikliği zararlıdır fakat aşırı tüketiminin de boy uzamasına bir katkısı bulunmaz.

Vitaminler Boy Uzatır mı?

Boy kısalığının nedeni vücudun yeterince büyüme hormonu üretememesi ise hormon ilaçları ve iğneleri ile boyda uzama sağlanabilir. Bunun dışında herhangi bir vitamin takviyesinin boyu uzattığı söylenemez. Eğer bir çocuk yemek ayrımı yapmadan önüne konulanı yiyiyorsa zaten o çocukta vitamin eksikliği görülmez. Bu sebeple fazladan alınan vitaminler herhangi bir fayda sağlamaz. Eğer kişide vitamin eksikliği yoksa fazladan alınan vitamin hapları ya idrarla atılır (Örn: C vitamini) ya da karaciğerde depolanır ki A vitamini gibi vitaminlerin aşırı birikmesi vücuda önemli zararlar verebilir.

Hangi Sporlar Boyu Uzatır ?

Yaygın inanışa göre basketbol, voleybol, yüzme gibi sporlar boyu uzatır, halter, güreş, vücut geliştirme gibi sporlar kısaltır. Gerçekten böyle mi?

Hem hayır hem evet.

Maalesef basketbol, yüzme veya voleybolun boyu uzattığına dair kesin bir delil bulunmuyor. Fakat biliminsanlarının şöyle bir düşüncesi var; Sporla uğraşan, bu sporları yapan bireyler sağlıklı insanlardır ve boyun normal şekilde uzaması için de sağlıklı bir vücut şarttır. Kısacası sağlıklı kalmak için spor yapmalıyız, sağlıklı olursak zaten boyumuz normal şekilde uzayacaktır.

Halter, Güreş gibi sporlar boyu kısaltır mı? Maalesefe evet. Boy uzaması kemiklerin uçlarında bulunan büyüme plakları sayesinde olur. Bu plaklar çocuk ergenlik çağını bitirene kadar faaliyettedir. Ergenlik çağından sonra yani kızlarda 16 erkeklerde 18 yaşlarında plakların büyümesi durur ve bu yaşlardan sonra uzama durur (Nadiren 1-2 cm uzama olabilir). İşte boyu yani kemikleri uzatan bu büyüme plakları halter, güreş, vücut geliştirme gibi sporlarla uğraşırken aşırı stress altında kalır ve yeterince uzayamaz. Yani Naim Süleymanoğlu, Halil Mutlu gibi güreşçilerin kısa boylu olması tesadüf değildir.

Büyüme plaklarının neden stress altında kaldığı ise tam oalrak bilinmiyor fakat iki teori var:

1- Bu sporlarda yapılan ağırlık kaldırma çalışmaları.
2-Kas geliştirme için kullanılan Anabolik Steroid denilen ilaçlar.

Büyüme Hormonu Tedavisi

Boy uzamasını sağlayan üç temel hormon vardır. Bunlardan biri Growth Hormonu yani büyüme hormonudur. Hipofiz bezinin salgıladığı bu hormon kemiklerdeki büyüme plaklarında bulunan kıkırdak hücrelerinin bölünerek çoğalmasını böylece normal boy uzamasını sağlar. İkinci hormon tireid bezinden salgılanan, kemiklerin olgunlaşmasını ve hücrelerdeki metabolizma faaliyetlerini düzenleyen tireid hormonudur. Üçüncü hormon ise özellikle ergenlik çağında çocuğun birdenbire uzamasını sağlayan östrojen ve testesteron hormonlarıdır. Bu hormonlar çocuğun ergenlik çağına girmesini sağlar. Östrojen kızlarda, testesteron erkeklerde üretilir. Bu üç temel hormonun eksikliği durumunda büyümede yavaşlama hatta durma ve boy kısalığı görülür.

Eğer boy kısalığı hormon eksikliğinden kaynaklanıyorsa hormon tedavisiyle istenilen büyüme hızı sağlanabilir. Hatta hormon seviyesi normal olan sağlıklı kişilerde bile ek büyüme hormonu takviyesi ile 6 cm’ye kadar uzama görülebilir.

Büyüme hormonu sadece ergenlik çağını bitirmemiş yani çocuklarda uzama sağlar, ergenlik çağını geçmiş kişilerde uzama sağlamaz. Fakat kemik yoğunluğunu artırma, yağ dokusunu azaltma, kalp kaslarını destekleme, kişinin ruhsal durumunu düzeltme gibi faydaları bulunduğundan yetişkinlere de uygulanabilir.